Urquhart and Glenmoriston
Olden Times in a Highland Parish

By William Mackay

Appendix O (cont.)

APPENDIX O (Continued)

[532] VII. ORAN BHRAIGH RUSGAICH
(By lain Mac Dhughaill.)

Ged is socrach mo leabaidh,
Cha’n e cadal tha shiffd orm;
B ‘anns’ bhi suainnt’ ann am breacan,
‘N inbhir ghlaiceagan Rusgaich.
Horb, hu-ill, horo!

B ‘anns’ bhi suainnt’ an am breacan,
‘N inbhir ghlaiceagan Rusgaich,
Far am minic a bha mi,
Iomadh la, air bheag curam.
Horb, hu-ill, horb!

Far am minic a bha mi,
Iomadh la, air bheag curam,
‘S bhiodh mo ghunna fo m’ achlais,
Cumail fasgadh o’n driuchd oirr’.
Horb, hu-ill, horb!

Bhiodh mo ghunna fo m’ achlais,
Cumail fasgadh o’n driuchd oirr’;
‘S air thruimid na fraise,
‘S i a lasadh am fudar.
Horb, hu-ill, horb!
Air thruimid na fraise,
‘S i a lasadh am fudar;
Cha b’e clagraich nan sràidean 1
So a b’abhaist mo dhusgadh.
Horo, hu-ill, horo!
1 The Bard composed the song in Edinburgh.
Cha b’e clagraich nan sràidean
So a b’abhaist mo dhusgadh;
Cha b’e clag nan cuig uairean,
Bhiodh a’m’ chluasan a dusgadh.
Horb, hu-ill, horb!

Cha b’e clag nan cuig uairean,
Bhiodh a’m’ chluasan a dusgadh;
Ach an ceileir bu bhoidhche
Aig na h-eoin am Braigh Rusgaich.
Horb, hu-ill, horb!

[533]
Ach an ceileir bu bhoidhche
Mg na h-eoin am Braigh Rusgaich;
Bhiodh a chuthag air chreagan,
‘S i toirt freagairt do ‘n smudan.
Horb, hu-ill, horb!
Bhiodh a chuthag air chreagan,
‘S i toirt freagairt do ‘n smudan;
‘S bhiodh a’ smeorach gu h-arda,
‘S i air bharr nam bad du-ghorrn.
Horb, hu-ill, horb!
Bhiodh a’ smeorach gu h-arda,
‘S i air bharr nam bad du-ghorrn;
Agus Robin gu h-iosal,
Ann an iochdar nan dluth-phreas.

Agus Robin gu h-iosal,
Ann an iochdar nan dluth-phreas;
Anne nam rneanganaibh boidheach,
‘S damh na crbice ‘gan rusgadh.
Horb, hu-ill, horb
Anne nam meanganaibh boidheach,
‘S damh na crbice ‘gan rusgadh;
‘S nuair thigeadh oidhche Fheill-an-Rôide,
‘S ann learn bu bhoidheach a bhuirioh.
Horb, hu-ill, horb!

‘Nuair thigeadh oidhche Fheill-an-Rbide,
‘S ann learn bu bhoidheach a bhuirich,
‘S e ag iarraidh a chéile
An deigh eiridh o’n urpholl.
Horb, hu-ill, horb!

‘S e ag iarraidh a chéile
An deigh eiridh o’n ur-pholl;
‘S ann an sid bhiodh an fhaillte
Ris an leannan bu chuirteil.
Hbro, hu-ill, horb!

‘S ann an sid bhiodh an fhailte
Ris an leannan bu chuirteil;
Es’ ag iarraidh a cairdeas,
‘S ise ‘s nair’ le’ a dhiultadh.

[534]
Es’ ag iarraidh a cairdeas,
‘S ise ‘s flair’ le’ a dhiultadh;
‘S god a laidheadh iad le chéile,
Cha chuir a chleir orra curam.
Horb, hu-ifi, horö!
Ged a laidheadh iad le chéile,
Cha chuir a chleir orra curam;
Cha teid iad gu seisean,
‘S cha ‘n fhaicear ag cuirt iad.
Horb, hu-ill, horö!

Cha teid iad gu seisean,
‘S cha ‘n fhaicear ag cuirt iad;
Cha teid e ‘n tigh-osda,
Cha mhath a chbrdas an lionn ris.
Horb, hu-ill, horb!

Cha teid e ‘n tigh-osda,
Cha mhath a chbrdas an lionn ris
‘S cha ‘n fhearr thig an drama,
Ris a’ stamac is cubhraidh.
Horb, hu-ill, horb!

Cha ‘n fhearr thig an drama,
Ris a’ stainac is cubhraidh;
‘S mor gur h-anns’ leis am fior-uisg
Horé, hu-ill, horo!

‘S mor gun h-anns’ leis am fior-uisg
Thig o iochdar nan dhith-chreag;
Cha b’e faileadh na cladhan
A gheibhte ‘n doire mo ruin sa.
Horb, hu-ifi, horö!

Cha b’e faileadh nan cladhan
A gheibhte ‘n doire mo ruin-sa;
Ach trom fhaileadh na meala
Dhe na meanganaibh ura.
Horb, hu-ill, horb.

Ach trom fhaieadh na meala
Dhe na meanganaibh ura;
‘S co ‘s urrainn a radhte
Nach bidh mi fhathast ann an Rusgaich!
Horb, hu-ill, horb!

[535] VIII. ORAN GAOL, DO MHAIGHDEANN OG A CHAIDH DH’ AMERICA.

(By Archibald Grant.)

‘S mor mo mhuladsa ri sheinn —
Ach is fheudar innseadh —
Mu ‘n nighneag og is grinn tha beo,
A rinn leon air m’ inntinn;
Tha ‘gruaidh mar ros, suil mheallach mhor,
‘Us bias a poig mar fhigis;
Cuir mo bheannachdsa na deigh,
Na h-uile ceum a ni i.

Fhir a theid thairis air na stuaidh,
Thoir soraidh bh’ uam mas pill thu,
Agus innis di mar tha mi,
O’n a dh’ fhag i ‘n rioghachd;
Na ‘m bu talamh bha ‘sa’ chuan,
Ged us buAn na militean,
‘S gar an ruiginn thall gu brath,
Gu ‘n d’ fhalbh mi maireach cinnteach.

‘Sann air chionn ‘s nach robh sinn posda,
‘Us ordugh o na chleir ort,
Sud an t-sian a rinn mo leon,
‘Us mi bhi ‘n comhnuidh ‘n deidh ort;
Nuair a dh’eireadh tu ‘san rum,
An am a chiuil a ghleusadh —
Slios mar bhradan air ghrunnd aigeil,
Fonnail, banail, ceilleil!

‘S gu’r a math thig dhut an gun,
Tionndadh anns an ruidhie,
Agus neapuig bho ‘n a bhuth,
A bhiodh na cruin, dhe ‘n t’ sioda,
Mu d’ chiochan corrach, ‘us iad lan,
‘S mu bhroilleach ban mo ribhinn —
Slios mar chanach bhiodh air blar,
Na eala snamh air linntinn.

Aghaidh shiobhalta ‘s i tlath,
Gu caoimhneil, baghach, miogach,
Deud mar chaile ‘s iad fallain slan,
O ‘n d’ thig an gaire finealt; [536]
Beul is dreaohmor a ni manran,
Gradh gach duine chi i —
‘S ged a dh’ fhanainnsa mo thamh,
Gu’n innseadh oath an fhirinn.

Tha t’ fhalt cainalubach fainneach,
‘S e gu bhar ‘na thithean,
Dualach, caisreagach, a fas,
Mar theud air strac na fidhie;
Grinn, gu dualach, casbhuidh, cuachach,
Sios ri cluais a sineadh,
‘Us nial an oir, air dhath an eorna —
Ohaoidh cha leon na cirean.

Tha ‘bian mar chnaimh a bhiodh ri sian,
No mar a’ ghrian air sleibhtean,
No mar chanach min an t-sleibh
Na sneachda goal air gheugan;
Tha gradh gach leannan aic ‘ga mhealladh,
‘S iomadh fear thug speis dhi;
‘S is cinnteach mi gu’n d’ thug i barr,
Air Grainne bha ‘san Fheinn ae.

Troidh is cumair theid am brog,
A shiubhlas comhnard direach,
Agus bucallan ga ‘n dunadh —
‘S leannan ur do righ thu;
‘S god robh airgiod ‘na mo phocaid,
Corr ‘us fichead mile,
Cha do ghabh mi te ri phosadh,
Ach bean og nam miogshuil!

IX. GRACE BEFORE MEAT.
(By Angus Macculloch.)

A Thi bheannaicht’, gabh rium truss!
‘S olc mo thuar, ‘s oha’n fhearr mo chail;
Sgadain cho dubh ris a ghual,
‘Us roiseagan fuara buntat!
‘S ann agamsa tha ‘mhuime chruaidh,
Gun iochd, gun thruas, gun ghradh;
Ach cha bhi ise fads buan,
Oir chuala mi Di-luain a taibh’s!

[537] X. SONG TO CAPTAIN HUGH GRANT, LOCHLETTER.
(By Lewis Cameron.)

Soraidh uamsa suas ‘na Bhraighe,
Dh’ios an uasail, shuairce, shar-mhaith,
Choisinu buaidh gach uair ‘a na blàraibh —
De ‘n fhuil uasail ohlann nan Gaidheal,
Anna na gruaidhean ‘a glainne dearsadh.
Ho, hi, huro, horo, heile,
Far an laidh thu, elan gun eirich!

Gu Caiptein Huistein na féile,
Tha mo dhurachdsa gu m’ euga;
Leanainn thu ‘a gach taobh an teid thu;
Calpa cruinn an t-siubhail eutrom,
Feileadh pleatach leat a b’ eibhinn,
A’s sporran romach ‘a Or ga sheuladh.

Chite sud thu mar bu mhiann leat,
Tighinn a mach ri rnaduinn ghrianach,
Fhir a’ chridhe fharsuinn fhialaidh,
Tighinn gu faramach a dh’ iasgach,
Tighinn gu cladaichean Loch Mhiachdlaidh,
Le dubhan gartach, slat a’s driamlacb.
Ho, hi, etc.

Bu bhinn learn bhi’ g’ eisdeachd ‘chronan,
Aig do fhleasgaichean ag oran,
‘S tu dol a mach a’ ghabhail voyage
‘Na do bhàta ramhach ordail;
‘S ur gach crann, gach ramh, a’s rop dbi,
‘S cha’n thaca mi ‘san Taobh Tuath oho boidhehe.
Ho, hi, etc.

Dh-aithn’inn do chas-cheum gu h-aotrom,
Direadh ri beallach nan aonach,
Le do phrasgan is tlachdrnhor dhaoine,
Gunna snaipe ‘n glaic an laoich,
Le do churrachd chopair a lot a’ mhaoiseach,
‘S do pheileir gorm guineach ‘na gurrach a dh-aon teas.
Ho, hi, etc.

[538] Dh-aithn’inn thu, a Ghaidheil chruadail,
Direadh ri ard nam fuar bheann,
Le d’ mhiall-choin ri d’ shail ‘san uair sin,
‘S do spainteach ‘s do lamh man cuairt dhi;
‘N uair bheuxnadh spor gheur ri cruaidh leat,
Bhiodh full an daimh chabraich a’ frasadh air luachair.
Ho, hi, etc.

‘N uair chromadh an curraidh a’ shuil,
Ri dronnag a’ ghunna nach diultadh,
Bhiodh an uilinn ‘ga lubadh,
‘S b’fharramach sradagan fudair,
Tighinn o sparradh do ludaig,
‘Nuair rachadh an teine ‘san eireachd nan smuidrich,
Bhiodh ellid na beinne ‘Ba ceireanan bruite.
HO, hi, etc.

Gheibhte a’ d’ thalla ‘nam an fheasgair,
O1 a’s ceo! aig na fleasgaich;
Piob thhor narn feudan toll’ ga spreigeadh,
‘S gach crann dhi le srann co-fhreagradh,
Cha bu ghann dha do dhaimhean beadradh —
Fion a’s branndaidh o’ d’ laimh ga leigeadh.
HO, hi, etc.

‘S ann o Chrasgaig so shuas uainn,
Thig an gaisgeach beachdail uasal;
‘S tu thug leat gach beart bu dual dut,
A’s a’ dh-eachdair a bhi ‘n uachdar —
De ‘n fhine ‘s ainmeil ‘s an Taobh Tuath so,
Ailpeinich nach tais ‘s a chruadail!
HO, hi, etc.

XI. LAMENT.
(By Angus Macdonald, on the Death of his Wife.)

Cha tèid mi tuilleadh shealg an fheidh,
Cha ruig mi bheinn a dh-eunach’,
Theid boo na cèirghil bhuam ‘na léum,
Cha dean mi fèum le tialadh;
Air coileach geig cha chuir mi èis,
‘S cha dean mi bOud air liath-chirc,
Tha ‘n t-sealg gu lèir o’ m’ luaidhe rèidh —
Chuir bas mo chOile Sian oirr’.

[539]
Blia mais ‘us cèutaidh ‘m bean mo ruin,
Bha sgèimh ‘na gnuls le suairceis;
Mo ghaol an t-suil bu bhlaith ‘s bu chiuin,
Ge duinte nocht ‘s an uaigh i!
Ged bha mi ciurrta cur na h-uir ort,
Tha e diuth ‘s gach uair dhomh
Gu bheil thu beb an tir na gloir,
‘S tu seinn an bran bhuad.h’oir!

Tha thusa nis aig fois ‘san uaigh,
‘S tha mise truagh gu leor dheth!
Gach latha ‘s uair a call mo shnuagh,
A smuaintean ort an cbmhnuidh —
Ma dh-fhalbh thu bhuam gu d’ dhachaidh bhuan,
Bithidh mise luaidh ri’m bheb ort,
‘S cha tig gu brath ach Righ nan gras
Ni suas a bhearna dhomhsa!

Oha n’ ioghnadh dhomh ged ‘bhithinn ciurrt’
Gun chail mi m’iul, ‘s be ‘m beud e —
Ceann bu turail, tuigs’ lan curam
Dheanadh cuis a rèiteach’;
Cha ‘n fhaicte smuirnein ‘na do ghnuis ghii
Leis an t.shuil bu ghèire,
God bhitheadh do cbrannchuir, mar nach b’ainmig,
Tuilleadh ‘s searbh ri leughadh!

O, Thusa shiabas dour a’ bhrbin,
Bheir solas do luchd iarguinn,
A Lighich mhbir, ni ‘n cridhe leointe
Chuir air dhoigh mar ‘s miann leat —
Dean mise threorach mas a deoin leat
Anns an rOd gu t-iarraidh,
‘S am faigh mi null thar bharr nan tonn,
Far an deachaidh sonn nan ciad-chath!

O, tuirlinn Thusa, ‘Spioraid Naoimh,
A Theaohdair chaomh an t-solais,
A’s taom gu saor a cuan a ghaoil
Tha ‘n cridh ‘n Fhir-shaoraidh ghlormhor,
Na bheir dhomh saorsa bho gach daorsa
A th’ ann an t-saoghal a’ bhrbin so,
‘S am faigh mi buaidh, tre fuji an Uain,
Air peacadh, truaighe, ‘B air doruinn!

[540] XII. LAMENT FOB SIR COLIN CAMPBELL, LORD CLYDE.
(By Angus Macdonald.)

Tha airm an laoich fo mheirg ‘san tur,
Chbmhdaich iiir an curaidh treun,
Bhuail air Alba speach as ur —
A feachd trbm, tursach, ‘sileadh dheur,
Mu Ghaisgeach Ghaidheil nan sax bheairt,
Fo ghlais a bhàis, mar dhüil gan toirt:
Triath na Cluaidh bu bhuadhaich feairt
Ga chaoidh gu trbm, le cridhe goirt.
Air oidhche ‘s mi ‘rn laidhe ‘m shuain,
‘S mo smuaintean air luath’s na dreig —
Uair agam, ‘s a’n sin uarn —
Bhruadair mi ‘bhi shuas air creig.
Thoir learn gu ‘n robh teachd nam ‘choir
Fo bhratach bhróin de shröl dubh
Sar mhaighdean mhaiseach, mhbr;
Tiamhaidh, leont’ bha cebl a guth.
Mar dhrillseadh reult, bha gorm shuil;
A glan gbnuis cho geal ‘a an sneachd;
Bha falt donn air sniomh mu ‘cul;
Tiugh chiabha diuth nan iomadh cleachd.
M’a ceann bha clogaid do dh’ fhior chruaidh,
Ri barr bha dualach o’n each ghlas;
A laimh dheas chum sleagh na buaidh;
Claidheamh truailte suas ri ‘leis;
Sgiath chopach, obair sheolt’,
Le morchuis ‘na laimh chli;
Luireach mhailleach, greist’ le h or,
Bu chomhdach do nighean righ.
Laidh leoghann garg, gu stuama stolt’
Mar chaithir dhi-modhair fo reachd;
Chuir leth-ghuth o beul seblt
A bheisd fo shamhchair, ‘a fo thur srnachd.
Ghrad phlosg mo chridhe ‘nam chom,
Fo uamhas a ‘a trorn gheilt —
Rinn rosg tlàth o ‘n ribhinn donn,
Fuadachadh lom air m’ oilt.
Chrom mi sios le mor mheas
‘Us dhiosraich mi do threin na mais’,
Cia fath mu ‘n robh a h-airm na ‘n crios,
Mar ahonn ‘chum sgrios, a deanamh deas.
God ‘bha a gnuis mar óigh fo iOn, [541]
No ainnir og ‘chuir gaol fo chrIdh;
Sheall i rium le plathadh broin,
Measgta le móralachd ‘us gradh.
Lasaich air mo gheilte ‘s m’ fhiamh
‘N uair labhair i ‘m briathraibh ciuin —
“A Ohaidheil aosda, ghlas do chiabb
Mar cheatharnach a liath le uin,
Triallaidh tu mar ‘riun do sheors’
Chum talla fuar, reot’ a’ bhais;
Eisd guth binn na deagh sgeoil,
‘Toirt cuireadh gloir ri latha grais.
Bha agam-sa curaidh treun —
Gun chomhalt fo ‘n ghréin ‘m beairt:
Ceannard armailt na mor euchd
Thug buaidh ‘s gach streup, le ceill thar rieart.
Och mo leireadh, beud a leon
Breatuinn comhladh le trom lot:
O’n Bhan-righ ‘chum an duil gun treoir —
Uile comhdaicht’ le bron-bhrat.
Chaill m’ armailt ceannard corn,
Air nImh ‘s a’ chomh-stri toradh grath:
Mar dhealan speur na ‘n deigh ‘s an toir,
Rinn cosgairt leointeach latha ‘chath.
Air thus nan Gaidheal, ‘stiàireadh streup;
Mar fhireun speur, ‘an geuraid beachd;
Gaisg’ leoghanu garg, ‘measg bheathach frith,
Cha d’ ghéill ‘s an t-srith, a dh-aindeoin feachd.
Cha chualas ceannard a thug barr
An teas a bhlàir air sar nan euchd:
Misneach fhoirfidh, ‘an gleachd nan ar —
Trom acain bais, o chradh man creuchd.
Do Ghaidheil ghaisgeil ceannard corr
Am builsgein combraig, mor na’m beachd:
A’ toirt na buaidh ‘s a cosnadh gloir,
A dh-aindeoin seol a’s morachd feachd.
Mar chogadh Oscar flathail garg,
Mar chogadh Oscar flathail garg,
‘Us Conn ‘na fheirg a’ do! ‘s an spairn;
Le Diarmad donn a thuit ‘s an t-sealg,
‘S an Sonn a mharbh an Garbh-mac-Stairn.
Gach buaidh ‘bha annta sad gu leir,
An neart, an trein, an gleus, ‘s am müirn —
Bha cliu a Chaimbeulaich dha ‘n reir,
Dol thart an éifeachd anns gach tuirn —
Ciàin mar mhaighdeann ghraidh ‘s an t-sith,
Uaaal, siobhalt, min ‘am beus; [542]
Gaisgeil, gargant, crosg ‘s an t-sri,
Le cumhachd righ ‘cur feachd air ghieus.
Fhuair e urram anns gach ceum,
Thaobh barrachd euchd, ‘an streup nan lann.
Rinn d’ ar rioghachd dion ‘n a feum,
Air thojseach tréin-fhir Thir nam beann.
‘S na h-Innsean thug e buaidh ro mhor,
Le iuil ‘a le seoltachd ‘dol thar neart:
Threoraich e na brataich shroil,
‘S a’ chomhraig anns bu gloir-mhor beairt.
C’ aite ‘n cualas sparradh cath
Bu bhuadhaich sgath na Alma dhearg?
Fuji a’s cuirp air beinn ‘s air srath
Na’m milltean breith, fo ‘n laoch na fhearg!
Fhuair o ‘n rioghachd meas ‘us gloir
Anna gach doigh mar thos-fhear cath:
Dhiol ar Ban-righ mar bu choir
Dha onair oirdhearg ‘mea8g nam flath.
Triath Chluaidh nam fuar shruth
Mu ‘n cualas guth an Oisein bhinn,
A’ caoidh nan saoidh, ‘ruith dheur gu tiugh,
Bha moralach ‘an talla Fhinn,
Ghairmeadh air an uisge ‘n soun
Mar agh nan glonn bu bhonndail coir —
Cho fad ‘a a bhuaileas creag an tonn,
S air uachdar fonn ‘bhios fas an fheoir.”
Chriochnaich sgeul an ainnir mhoir,
Mu euchdan gloir-mhor an laoich thremi
Mhosgan mi a mo shuain le bron,
A’ sileadh dheoir gu ‘m b’fhior an sgeul!
A Ghaidheil Ghlaschu, shliochd nan sonu
A db’fhuadaicheadh o Thir nam beann,
Da’n dual le coir an sruth ‘a am fonn —
Dhuibhse coisrigeam mo rann,
Dhuibhs’ da’n dealaidh am priomh shar,
‘S gach euchd ‘thug barr ‘rinn Gaidheil riamh
Ri stiuireadh feachd an gleachd nam blair
Bhiodh buaidh na laraich sailt’ ri ‘ghniomh.
Dearbhaidh gur sibh a! nan treun,
Ginealach do reir nan sonn,
A bhuanaich cliu thar sliochd fo ‘n ghrein,
‘Am biar nam bourn ‘a an streup nan tonn.
Cumaibh cuimhn’ air laoch an airm
A ghairmeadh air an abhainn Cluaidh,
‘S a’ meal e urrarn ‘theid a sheirm
‘S gach linn he toirm ri sgeul a bhuaidb!

[543] XIII. A NIGHINN DONN A’ BHROILLICH BHAIN:
Oran ür air seann Fhonn. (By the late William Mackay, Blairbeg.)

A nighinn donn a’ bhroillich bhàin,
Chum a’ choinneamh rium Di-rnàirt,
A nighinn donn a’ bhroillich bhain,
Gum a slan a chi mi thu!

Tha mo chion air do chul donn;
Ged nach leamsa or no fonn,
B’ fheàrr bhi comhla riut air torn
Na bhi roinn nan dileaban!
A nighinu donn, etc.

God bhitheadh macin agam ‘na chruach,
Bhithinn-sa as d’ aonais truagh;
Bhithinn aonarach ‘s tu bhuam
Ged bhitheadh sluagh na tire learn!
A nighinn doun, etc.

‘S deirg’ do bhilean na an ros,
‘S mills’ na mhil learn do phog,
‘S fallain d’ anail na a’ chroic —
Mo leon thu bhi dhith oirm!
A nighinn donn, etc.

An spéis a thug ml dhut, ‘s mi og,
Chum mi fada e fo chleoc,
A’s mar geilleadh m’ fhuil a’s m’ fheoil,
Ri mo bheb cha ‘n innsinn e!
A nighinn donn, etc.

God a bha mi reamhar, lan,
‘S god a bha mi daonnan slan,
Rinn do ghaol mo thoir a bhàn
Gus nach fheàrr na sithich mi!
A nighinn donn, etc.

Are’ mo chàirdean, ‘S tu tha faoin,
A bhi sâraichte le gaol ! —
Ach cha thâir dhomh bhi dhe saor
Ge b’ e taobh an imich rni!
A nighinn donn, etc.

[544]
Mo rim air do mhuineil bàn,
Mo dhurachd a bhi ‘na d’ dhàil,
Stiuram dhut mo ghuidh ‘s mo dhan —
Gum a slan a chi mi thu!
A nighinn donn, etc.

XIV. THOUGHTS ON NEW-YEAR’S DAY, 1885.
(By the late William Mackay, at age of 82.)

O, beannaich dhomhsa beachd-smuain mo chridh’,
Bidh ga mo sheoladh ‘s cha teid mi cli;
Tha smuamtean trom 'gabhail seilbh ‘am chorn,
Cuir Fein ‘am fonn mi ‘us seinnidh mi!
‘S goirt bhi smuaineach air staid an t-sluaigh,
Staid tha rnillt’ agus staid tha truagh,
Staid a’ pheacaidh gun tlachd aig Dia innt’,
‘Us bàs tri-fillte dhaibh mar a duais.

God chruthaich Dia sinn ‘na iomhaigh Fein,
‘An eoiaa ard ann an nithibh Dhe,
‘Am flreantachd dhireach, ‘s an naomhachd fhiorghlan,
Tha ‘n t-iomlan milite le ‘r n-innieachd fein!

Ach ‘s maith an sgeul tha dhuinn air teachd —
Sgeui eibhinn tha innt’ gu beachd —
Bithidh gloir aig Dia dhi, oir glanaidh fuil Chriosci sinn
Bho ‘r peacaidh’ lionmhor, cho gheai ri sneachd.

An Cumhnant Grais sin gu brath nach bris
‘N ar rum ‘s ‘nar aite cho-iionadh leis;
Na flachan phaidh E, ‘s an Lagh do dh’ ardaich,
‘Us bithidh iad tearuint’, na dhearbas Ris.

Gin annainn miann gum biodh againn coir
‘S a’ Chumhnant Shiorruidh tha chum do ghloir;
Gum b’e ar n-iarta8 coir ann a fhireantachd,
‘Us sith fo dhion fuil na h-iobairt mhoir.

Oir tha ar biiadbnaibh, tha tearc ‘us gearr,
A do! ‘nan dian-ruith gun stad gun tamh;
Tha chraobh a liathadh, gun sugh ‘na friamh’chean,
Gu diuth a crionadh bho ‘bun gu ‘barr.

Do chumhachd Fein cuir a nios a nis
A dhearbhadh dhuinn nach e so ar fois;
‘Us anus an Righeachd nach gabh a gluasad
Gum b’e ar suaimhneas bhi maille Ris.

[545]
Oir air an t-siorruidheachd cha tig ceann —
Mar shruth a sior ruith do! sios an gleann;
‘Us cha ‘n fhaic miosan no militean bhliadhnaibh
Gu brath a crioch, oir cha bhi i ann.

Ach tha ar !aithean ‘na d’ lamhan Fein;
Mu ‘n glac am Bâs sinn dean sinn riut reidh,
‘Us ni sin gairdeachas ann do shlainte,
‘S ni sinn gu brath c!iu do ghrais a sheinn!

Appendix O

Urquhart and GlenmoristonOlden Times in a Highland Parish

Urquhart and Glenmoriston
Olden Times in a Highland Parish